Jadłospis lekkostrawny to menu, które przewiduje m.in. eliminację ciężkostrawnych produktów i dań. Odciąża układ pokarmowy i zapewnia odpowiednią ilość energii, jak i wszystkich potrzebnych składników odżywczych. Jakie produkty spożywcze uznaje się za lekkostrawne? Czego lepiej jest unikać przy takim jadłospisie? Sprawdź!
Czym jest jedzenie lekkostrawne?
Lekkostrawne jedzenie to takie, które łatwo przechodzi przez układ pokarmowy. Nie obciąża żołądka i jelit, a jego celem jest poprawa stanu zdrowia. Dieta lekkostrawna wskazana jest m.in. przy chorobach i zaburzeniach w działaniu układu pokarmowego, jednak nie tylko.
Najważniejszą zasadą przy diecie lekkostrawnej jest rezygnacja z tych produktów spożywczych, które długo zalegają w żołądku, wywołują wzdęcia i wszelkie inne nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego.
Ponadto taki jadłospis zakłada regularne spożywanie kilku mniejszych posiłków, np. 4, czy 5. Niebagatelne znaczenie ma również picie wody, minimum 1,5 litra. Niezależnie od spożywanego posiłku, każde danie należy dokładnie gryźć i żuć każdy kęs jedzenia. Nie należy się spieszyć, bowiem to jedynie zwiększa szanse na pojawienie się m.in. wzdęć.
Dania lekkostrawne to przede wszystkim te, które są gotowane na parze, wodzie lub mleku, a także pieczone w folii, rękawie lub zamkniętym naczyniu żaroodpornym. Zaleca się także dusić jedzenie. Dieta lekkostrawna to modyfikacja żywienia podstawowego, która wyklucza pokarmy obciążające przewód pokarmowy.
Wśród potraw lekkostrawnych zaleca się, by 55% z nich stanowiły węglowodany, 30% tłuszcze i 15% białka. Nie jest to jednak żadna sztywna zasada, której należy się trzymać. Każdy organizm jest inny. W zależności od sytuacji, wymagane może być nie tylko wprowadzenie diety lekkostrawnej, ale również np. ograniczenie lub nawet zrezygnowanie z tłuszczów. Z tego też względu przy lekkiej diecie kluczowe jest konsultowanie wszelkich zmian z lekarzem, jak i regularne wykonywanie badań kontrolnych. Pozwolą ocenić stan zdrowia pacjenta.
Dieta lekkostrawna – przykładowe produkty
Wśród produktów, które zaleca się spożywać na diecie lekkostrawnej, wymienia się:
- jogurt naturalny,
- skyr,
- kefir,
- mleko do 2% tłuszczu,
- ser mozzarella,
- jajka na miękko i na twardo,
- maślanki,
- twarogi,
- oliwa z oliwek,
- masło,
- olej rzepakowy, lniany, sojowy, z awokado,
- indyk,
- kurczak,
- cielęcina,
- chuda wołowina i wieprzowina,
- chude wędliny,
- drobne makarony pszenne i jajeczne,
- biały ryż,
- kuskus,
- płatki zbożowe i podobne produkty zbożowe,
- drobne kasze oraz grube kasze, w tym kasza manna,
- pieczywo graham,
- kawa zbożowa,
- ryby o niskiej zawartości tłuszczu, w tym dorsz, mintaj, pstrąg tęczowy, krewetki, czy panga.
Dojrzałe owoce i warzywa również można spożywać, zaleca się jedynie unikać spożywania skórek, czy pestek. Przykładowo, do sosu pomidorowego zaleca się dodawać pomidora bez skórki. Na diecie lekkostrawnej dobrze sprawdzi się szpinak, zielona sałata, buraki, a także wszelkie kompoty.
Problemem może być również zbyt duża ilość błonnika pokarmowego, która jest obecna m.in. w surowych warzywach czy produktach zbożowych z pełnego ziarna. Spożywanie ich w zbyt dużej ilości również może rodzić problemy żołądkowe.
Czego nie jeść na diecie lekkostrawnej?
Wiesz już, jakie są produkty zalecane na diecie lekkostrawnej, z kolei czego należy unikać? Są to następujące produkty:
- tłuste mięsa,
- tłuste wędliny,
- mleko i produkty mleczne o dużej zawartości tłuszczu,
- ostre potrawy,
- używki,
- wędzone potrawy,
- warzywa wzdymające, w tym cebula, kapusta, czosnek,
- smalec, olej palmowy,
- tłuste ryby, w tym śledź, łosoś, ryby marynowane i konserwowe,
- napoje gazowane,
- ciasta z kremem,
- drożdżówki,
- pączki.
Niektóre produkty spożywane w niewielkich ilościach nie muszą wcale negatywnie oddziaływać na organizm człowieka. Całkowicie zrezygnować należy wyłącznie z tych produktów, które powodują nieprzyjemne objawy.
Dieta łatwostrawna – kiedy warto?
Najczęstsze wskazania do stosowania diety lekkostrawnej to przede wszystkim:
- choroby żołądka i jelit, w tym m.in. zespół jelita drażliwego, stany zapalne błony śluzowej, czy choroba Leśniowskiego-Crohna,
- infekcje przebiegające z gorączką,
- nowotwory w obrębie przewodu pokarmowego,
- planowane badania, w tym kolonoskopia czy USG jamy brzusznej,
- rekonwalescencja po zabiegach operacyjnych.
Co ciekawe, jadłospis lekkostrawny zaleca się również kobietom w ciąży, a także sportowcom bezpośrednio przed długimi sesjami ćwiczeń o wysokiej intensywności.
Okres stosowania diety lekkostrawnej jest uzależniony od stanu zdrowia danej osoby. W niektórych przypadkach wystarczy stosować ją zaledwie przez kilka dni, np. przed badaniem, a w innych – miesiącami, a nawet i latami, ze względu na schorzenia.
Niekiedy wystarczające jest stosowanie się jedynie do części zaleceń. Ważne jest jednak, by wszelkie wątpliwości i niepokojące objawy konsultować z lekarzem, np. rodzinnym lub dietetykiem. Zmian w diecie również nie należy dokonywać samemu, zwłaszcza w przypadku poważnych chorób.
